KMT 2023 nr 1 Pobierz PDF

Bogumiła Fiołek-Lubczyńska,

Retoryka zagrożenia i emocji (uczuć i afektów) w dokumentach filmowych pt. „Mała Zagłada” i „Sól ziemi”

Źródło: Bogumiła Fiołek-Lubczyńska, Retoryka zagrożenia i emocji (uczuć i afektów) w dokumentach filmowych pt. „Mała Zagłada” i „Sól ziemi”, "Kultura - Media - Teologia", 2023( 53) nr 1, s. 94-109.

DOI: 10.21697/kmt.53.5

Analizowane w niniejszym artykule zagrożenia dotyczą dwóch sfer – militarnej i sfery globalnego zagrożenia głodem. Opowiedzenie historii filmowej o ludziach zagrożonych śmiercią jest jednocześnie próbą przyjrzenia się człowiekowi w sytuacji ostatecznej. Film – jako przekaz audiowizualny, posiada charakterystyczne dla siebie środki wyrazu, umożliwiające twórcy opowiadanie o świecie i człowieku. Filmowe środki wyrazowe i sposoby prowadzenia narracji można wykorzystać w filmie w taki sposób, by przekazywały wiadomości o świecie i człowieku w sposób komunikacyjnie skuteczny. W przypadku różnych tekstów kultury skuteczność komunikacyjna jest ściśle związana z konstruowaniem ich zgodnie z zasadami retoryki tekstu. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie sposobu prezentacji konkretnych zagrożeń życia i zdrowia człowieka w dwóch filmach dokumentalnych, a więc próbą odpowiedzenia na pytanie, czy w tekście audiowizualnym mamy do czynienia z retoryką zagrożenia. Analiza neoretoryczna dokumentów filmowych „Sól ziemi” i „Mała Zagłada” potwierdza, że dokumentach Wima Wendersa i Natalii Korynckiej-Gruz mamy do czynienia z perswazją współczującą, która, wraz z retoryką uczuć i emocji, może być uznana za ważny składnik retoryki zagrożenia.

O autorach

Bogumiła Fiołek-Lubczyńska

Uniwersytet Łódzki

ORCID: 0000-0001-9180-7237