KMT 2022 nr 1
Pobierz PDF
Homo communicans (o komunikacji nie tylko społecznej)
Źródło:
Bartosz Jastrzębski; Jerzy Jastrzębski, Homo communicans (o komunikacji nie tylko społecznej), "Kultura - Media - Teologia", 2022( 49) nr 1, s. 77-102.
DOI: 10.21697/kmt.49.4
Komunikacja człowieka z otaczającym go światem jest wielostronnie uwarunkowana przez naturę, kulturę, społeczeństwo, historię, ekonomię, procesy psychiczne i wiele innych czynników, które odgrywają większą lub mniejszą rolę w aktach i procesach komunikacyjnych. Sposób istnienia podmiotów komunikacji, ich ontologia i wzory zachowań tworzą uniwersum znacznie rozleglejsze niż te, które zwykliśmy określać mianem „komunikacji społecznej”, w praktyce zawężanej zwyczajowo do jedno- lub dwukierunkowej, zmediatyzowanej lub bezpośredniej komunikacji interpersonalnej. Należy jednak poświęcić baczniejszą uwagę takim zjawiskom i praktykom jak intrakomunikacja, komunikacja ze zwierzętami znanymi z doświadczenia i wyobrażonymi, komunikacja z demonami, komunikacja ze zmarłymi, komunikacja z Transcendencją i Absolutem (Bogiem, bogami), komunikacja z siłami i zjawiskami natury. Można mówić o komunikacji z różnymi obiektami, rzeczywistymi lub wyobrażonymi, ale też o komunikacji różnymi kanałami i w różnych stanach obu stron (sen, ekstaza, wizje religijne, objawienia, upojenie środkami naturalnymi, tańcem szamańskim, odmienne stany świadomości).
O autorach
Bartosz Jastrzębski
ORCID: 0000-0002-6823-0705
ur. 1976 we Wrocławiu, doktor habilitowany, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, pisarz, filozof, etyk. Wykłada w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej. Interesuje się pograniczem filozofii, antropologii i literatury, a także historią oraz poszukiwaniami duchowymi i religijnymi. W 2012 roku otrzymał Nagrodę im. Beaty Pawlak za książkę Krasnojarsk zero (wraz z Andrzejem Morawieckim). W 2016 opublikował tom esejów Ostatnie królestwo. Szkice teologiczno-polityczne, za które uhonoro- wano go Nagrodą Feniksa. W 2017 roku ukazała się jego książka poświęcona zagadnieniom filozofii religii, Vestigia Dei, nominowana do nagrody J. Mackiewicza. Nominację do tej nagrody uzyskała również jego kolejna książka Światło Zachodu. W 2020 roku wydał tom korespondencji z Krzysztofem Doroszem pt. Listy o wolności i posłuszeństwie. Obecnie zajmuje się przede wszystkim filozoficzną myślą konserwatywną i społeczną oraz jej związkami z teologią i filozofią religii. Jego najnowsza książka (2022) nosi tytuł Dies irae. Szkice nienowoczesne.
Jerzy Jastrzębski
ORCID: 0000-0002-5904-3000
prof. dr hab., ur. 1945 r. w Częstochowie. Studia polonistyczne ukończył na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego w 1968. Dwa lata później uzyskał tytuł magistra filozofii na ówczesnym Wydziale Filozoficzno-Historycznym. Pracę doktorską obronił w 1973 r. W 1980 roku Rada Wydziału Filologicznego nadała mu stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii literatury polskiej. Tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych otrzymał w 1989 roku, ogłasza- jąc przedtem: Czas relaksu. O literaturze masowej i jej okolicach (Ossolineum, Wrocław 1982, Nagroda Ministra III stopnia) i Między apologią a negacją. Kultura ludowa w polemikach 1939 – 1948 (LSW, Warszawa 1987). Na Uniwersytecie Wrocławskim pracował w latach 1968–2015, kolejno na stanowiskach asystenta, starszego asystenta, adiunkta, docenta, profesora nadzwyczajnego i profesora zwyczajnego. W październiku 1984 roku został zatrudniony na stanowisku docenta, a w 1990 profesora nadzwyczajnego w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie (Wydział Lalkarski we Wrocławiu – do 2010). W latach 1997–2007 pracował w Dolnośląskiej Szkole Wyższej Edukacji pełniąc funkcję dyrektora Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej, który założył organizując w nim kilka specjalności. W latach 2005–2006 był dziekanem Wydziału Nauk Społecznych, a następnie został założycielem i dyrektorem Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej we Wrocławiu (2008–2014). W latach 2016 -2020 był profesorem zwyczajnym i kierownikiem dyscypliny (2019–2020) na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie (Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Wydziału Nauk Społecznych). Jest autorem 15 książek poświęconych różnym zagadnieniom literaturoznawstwa, pedagogiki, kulturoznawstwa i medioznawstwa (ostatnio: Przestrzenie mediów i dziennikarstwa, Kraków 2018; Media, masy, maszyny, Wrocław 2021) i ok. 300 artykułów, rozpraw, komentarzy, szkiców i recenzji. Współpracował z RWE i wieloma czasopismami naukowymi i społeczno-kulturalnymi w Polsce i Stanach Zjednoczonych (jako autor i współredaktor) Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1992) i Medalem Komisji Edukacji Narodowej.